Vì sao giá gạo Việt Nam cao nhất thế giới vẫn ‘cháy hàng’?

Giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam vẫn giữ ở mức cao kỷ lục 663 USD/tấn. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) dự báo, xuất khẩu gạo của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng thuận lợi trong cuối năm 2023 và nửa đầu năm 2024.

Giá gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 660-665 USD/tấn trong phiên 21/12, mức cao nhất kể từ giữa tháng 7/2008, so với mức 655-660 USD/tấn trong tuần trước. Mức giá kỷ lục này được duy trì từ đầu tháng 12 đến nay.

Trong khi đó, giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ được chào bán ở mức 505-512 USD/tấn trong tuần này, mức cao nhất trong hai tháng, tăng so với mức 499-506 USD/tấn trong tuần trước.

Giá gạo 5% tấm của Thái Lan đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 8/2023, ở mức 646-650 USD/tấn, so với mức 640 USD/tấn trong tuần trước.

Mặc dù, giá gạo đồ từ các nhà xuất khẩu hàng đầu đã tăng trong tuần này do nguồn cung hạn chế. Song giá gạo Việt Nam vẫn được đẩy lên mức cao nhất trong hơn 15 năm và giá gạo của Ấn Độ lên mức cao nhất trong hai tháng.

Sản lượng gạo của Ấn Độ dự kiến sẽ giảm trong năm nay, lần đầu tiên sau 8 năm, khiến nhiều khả năng New Delhi sẽ gia hạn hạn chế xuất khẩu để giữ giá ở mức thấp trước cuộc tổng tuyển cử diễn ra vào năm 2024.

Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo tính đến ngày 15/12 đạt 7,9 triệu tấn, thu về 4,54 tỷ USD, lập kỷ lục lịch sử mới trong ngành hàng lúa gạo của nước ta.

Bộ NN-PTNT tính toán, sản lượng lúa năm 2023 ước đạt trên 43 triệu tấn. Ngoài phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa, năm nay nước ta xuất khẩu 8 triệu tấn gạo, thu về khoảng 4,6 tỷ USD.

Việc giá lúa gạo tăng mạnh và lập kỷ lục lịch sử đã giúp người nông dân trồng lúa thu lãi cao.

Theo báo cáo từ Cục Trồng trọt, ở các tỉnh phía Bắc người dân canh tác 2 vụ lúa/năm. Tổng chi phí trung bình cho vụ sản xuất lúa 2023 (Đông Xuân, vụ Mùa) khoảng 35,85 triệu đồng/ha/vụ, tăng khoảng 600.000 đồng/ha so với năm 2022.

Tổng doanh thu đạt khoảng 54,3 triệu đồng/ha/vụ, tăng khoảng 7,3 triệu đồng/ha/vụ; lợi nhuận đạt gần 18,5 triệu đồng/ha/vụ, tăng khoảng 6,64 triệu đồng/ha. Canh tác 2 vụ lúa, người nông dân thu lãi 37 triệu đồng/ha/năm.

Chia sẻ về thị trường lúa gạo toàn cầu và xu hướng trong năm 2024, GS. Võ Tòng Xuân cho rằng, biến đổi khí hậu và ảnh hưởng El Nino trong năm 2024 cùng với việc hạn chế xuất khẩu gạo của Ấn Độ sẽ góp phần làm thị trường khó đoán định hơn.

Hiện nay, giá gạo ngày càng tăng là cơ hội của ngành hàng lúa gạo Việt Nam. Bởi, chúng ta có nhiều giống lúa ngắn ngày, chất lượng và năng suất cao; các công trình thủy lợi ở ĐBSCL giúp ngành lúa gạo ứng phó được với hạn mặn.

Ông Xuân dự báo, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024 có thể đạt trên 700 USD/tấn. Do đó, chúng ta nên xem xét canh tác 4 vụ lúa một năm với nhiều loại gạo chất lượng cao để tận dụng thời cơ xuất khẩu nếu nguồn cung mặt hàng này trong năm tới ít hơn so với nhu cầu.