Hơn 70 văn bản đề nghị thanh kiểm tra SCB đã từng không được chấp thuận

Từ năm 2016 đến tháng 9/2022, Tổ giám sát đã lập hơn 70 bản báo cáo và đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra và thanh tra Ngân hàng SCB, đề xuất áp đặt kiểm soát toàn diện và kiểm soát đặc biệt. Tuy nhiên, những đề xuất này không được chấp thuận.

Trong bối cảnh liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Vạn Thịnh Phát – bị buộc tội thâu tóm Ngân hàng SCB và sử dụng ngân hàng này như một công cụ để rút tiền phục vụ mục đích cá nhân.

Theo điều tra, từ năm 2012 đến 2022, đã xảy ra hàng trăm nghìn tỷ đồng thiệt hại do các sai phạm trong hoạt động của Ngân hàng SCB. Trong khoảng thời gian này, nhóm cán bộ tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP HCM đã “lờ” qua những sai phạm này.

Hoạt động giám sát đối với Ngân hàng SCB đã được thực hiện theo các quy định quy chế giám sát tăng cường của NHNN. Cụ thể, NHNN chi nhánh TP HCM đã đưa ra quyết định thành lập 4 tổ giám sát tại Ngân hàng SCB.

Trong quá trình giám sát từ năm 2016 đến tháng 9/2022, Tổ giám sát đã lập hơn 70 bản báo cáo và đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra và thanh tra Ngân hàng SCB, đề xuất áp đặt kiểm soát toàn diện và kiểm soát đặc biệt. Tuy nhiên, những đề xuất này không được lãnh đạo thanh tra giám sát NHNN chi nhánh TP HCM (cơ quan được NHNN giao chủ trì công tác thanh tra, giám sát) chấp thuận. NHNN chi nhánh TP HCM chỉ tiến hành 2 cuộc thanh tra đột xuất vào năm 2020 và năm 2022, nhưng phạm vi thanh tra đã bị thu hẹp và không đúng với đề xuất của Tổ giám sát cũng như ý kiến chỉ đạo của NHNN.

Mặt khác, các bị can gồm Nguyễn Văn Dũng, Võ Văn Thuần, Phan Tấn Trung, Nguyễn Thị Phi Loan và Nguyễn Tín, đảm nhận các vị trí lãnh đạo ở Cục II, NHNN Chi nhánh TP HCM, Thanh tra giám sát NHNN chi nhánh TP HCM, và tổ trưởng tổ giám sát, đã thực hiện hành vi ngăn chặn và cản trở việc báo cáo hoặc báo cáo không trung thực về các sai phạm và tình hình tài chính nặng nề của SCB lên NHNN và Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng của NHNN.

Những cá nhân này không đề xuất việc đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, cũng như không đề xuất thanh tra Ngân hàng SCB để xử lý kịp thời các sai phạm…

Trong quá trình thực hiện và chỉ đạo công tác thanh tra, giám sát đối với Ngân hàng SCB, các cá nhân trên đã nhận tiền từ Ngân hàng SCB. Hành vi sai phạm và việc nhận tiền đã mở đường cho nhóm Trương Mỹ Lan và SCB thực hiện hành vi cho vay lũy tiến qua từng năm.

Dưới sự chỉ đạo đó, bà Trương Mỹ Lan đã rút tiền để sử dụng cá nhân hoặc trả nợ các khoản vay trước đó, che giấu thực trạng hoạt động tín dụng xấu của SCB. Thiệt hại từ hành vi này là đặc biệt lớn, tính đến ngày 17/10/2022, là 677.286 tỷ đồng.

Trong số đó, ông Nguyễn Văn Dũng, cựu Cục trưởng Cục II, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP HCM, đã gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 606.460 tỷ đồng.

Ông Võ Văn Thuần, Phó Cục trưởng Cục II, Phó Chánh thanh tra NHNN chi nhánh TP HCM, đã gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 384.401 tỷ đồng.

Ông Phan Tấn Trung, cựu Phó chánh thanh tra NHNN chi nhánh TP HCM, đã gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 216.225 tỷ đồng.

Bà Nguyễn Thị Phi Loan, cựu Phó cục trưởng Cục II, Phó Chánh thanh tra phụ trách thanh tra giám sát NHNN chi nhánh TP HCM, đã gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 605.356 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Tín, Tổ trưởng Tổ giám sát, đã gây thiệt hại cho SCB với dư nợ 227.932 tỷ đồng. VKS xác định hành vi của các bị can này đã vi phạm tội lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ.