Bà Trương Mỹ Lan và 12 đồng phạm đối mặt khung hình phạt nào?

Bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 12 đồng phạm, đã bị truy tố về tội “Tham ô tài sản” theo quy định tại khoản 4, Điều 353 của Bộ luật Hình sự năm 2015, với khung hình phạt cao nhất là tử hình.

Các cáo trạng được Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao ban hành, đặc biệt chỉ rõ bà Trương Mỹ Lan bị truy tố về các tội “Tham ô tài sản,” “Đưa hối lộ,” và “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.”

Bà Lan và 11 đồng phạm khác đối mặt với tội “Tham ô tài sản” theo quy định tại khoản 4, Điều 353 của Bộ luật Hình sự năm 2015. Theo đó, người phạm tội chiếm đoạt số tiền từ 1 tỷ đồng trở lên hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 5 tỷ đồng trở lên sẽ bị phạt từ 20 năm tù, chung thân hoặc tử hình.

Ngoài ra, bị can Đỗ Thị Nhàn (57 tuổi, nguyên Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước) cũng bị truy tố về tội “Nhận hối lộ” theo quy định tại khoản 4, Điều 354 của Bộ luật Hình sự năm 2015, với khung hình phạt là 20 năm tù, chung thân hoặc tử hình.

Theo cáo trạng, từ năm 2012 đến 10/2022, Trương Mỹ Lan đã tiến hành thâu tóm và kiểm soát thực tế một lượng cổ phần gần như tuyệt đối của Ngân hàng SCB, nâng sở hữu từ 85% lên đến 91.5%, trở thành cổ đông có “quyền lực” để thao túng toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB, phục vụ các mục đích cá nhân.

Cụ thể, bà Lan và các đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành động bao gồm: tuyển chọn và bổ nhiệm nhân sự thân tín vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập đơn vị chuyên về cho vay và giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan; tạo ra một lượng lớn hồ sơ vay vốn giả mạo để rút tiền từ Ngân hàng SCB; lập kế hoạch rút tiền và cắt đứt dòng tiền sau khi giải ngân; bán nợ xấu và các khoản vay trả chậm để giảm dư nợ và che giấu sai phạm; mua chuộc và ảnh hưởng đến người có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan Nhà nước làm trái công vụ. Sau đó, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo nhân viên rút tiền.

Từ ngày 1/1/2012 đến ngày 31/12/2017, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập giả mạo 368 hồ sơ vay vốn để rút tiền từ Ngân hàng SCB, đến thời điểm bị khởi tố, còn dư nợ 132.247 tỷ đồng không khả năng thu hồi. Giai đoạn này, hành vi của Trương Mỹ Lan được đánh giá đã gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB với số tiền hơn 64.621 tỷ đồng.

Giai đoạn thứ hai từ 9/2/2018 đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập giả mạo 916 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt của Ngân hàng SCB số tiền 304.096 tỷ đồng, gây thiệt hại 129.372 tỷ đồng.

Viện kiểm sát đánh giá rằng hành vi của bà Trương Mỹ Lan gây ra nguy cơ và thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng, và các đồng phạm của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB đã đóng vai trò tích cực hỗ trợ trong quá trình này.

Theo VKS, Trương Mỹ Lan và các đồng phạm đã thực hiện hành vi phạm tội trong một khoảng thời gian dài, trong khi Bộ Luật Hình sự đã trải qua các thay đổi cơ bản về cách thức xử lý tội phạm, đặc biệt là tại thời điểm trước và sau ngày 01/01/2018.

Theo quy định của Bộ Luật Hình sự năm 1999, Bộ Luật Hình sự năm 2015 và Nghị quyết số 41 ngày 20/6/2017 của Quốc hội về việc thi hành Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi và bổ sung năm 2017, có hiệu lực thi hành tương ứng với thời điểm thực hiện hành vi phạm tội, thì: Những hành vi phạm tội xảy ra trước ngày 1/1/2018 sẽ được xử lý theo các điều và khoản tương ứng (Điều 179) của Bộ Luật Hình sự năm 1999; Những hành vi phạm tội xảy ra sau ngày 1/1/2018 sẽ được xử lý theo các điều và khoản (Điều 353, Điều 206) của Bộ Luật Hình sự năm 2015, với sự xem xét nguyên tắc có lợi cho các bị can.