“Bà trùm” Trương Mỹ Lan phù phép rút ruột cả triệu tỷ đồng từ SCB bằng những thùng xốp chứa hàng triệu USD bẻ cong sự thật

Những thùng xốp chứa hàng triệu USD, những phong bì lót tay khiến sự thật trong hoạt động của SCB bị bẻ cong của Đoàn Thanh tra liên ngành đã dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Những thùng xốp chứa hàng triệu USD bẻ cong sự thật

Nhận lệnh “bà trùm”, Tổng giám đốc SCB và tài xế bỏ tổng cộng 5 triệu USD vào thùng xốp và 200.000 USD tiền mặt đi “cảm ơn” Trưởng đoàn Thanh tra liên ngành. Sau khi nâng dần mức nghiêm trọng, nhưng lại… từ chối tiền, bà “quan thanh tra” đã bê được những thùng xốp chứa hàng triệu USD về giấu trong phòng ngủ…

Nâng dần mức nghiêm trọng, nhưng vẫn… từ chối tiền

Ngày 1/8/2017, Cơ quan Thanh tra và giám sát ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) đã ra Quyết định số 315/QĐ-TTGSNH1 để thành lập Đoàn Thanh tra liên ngành thanh tra ngân hàng SCB. Đoàn này do bà Đỗ Thị Nhàn, Vụ trưởng Vụ Thanh tra và giám sát các tổ chức tín dụng (Vụ I), sau này là Cục trưởng Cục Thanh tra và giám sát ngân hàng II (Cục II), thuộc Cơ quan Thanh tra và giám sát ngân hàng, làm Trưởng đoàn.

Đinh Văn Thành, Chủ tịch HĐQT, và Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng giám đốc SCB, đã biết trước về quyết định này. Do đó, từ tháng 7/2017, họ đã thông báo với “bà trùm” về lo ngại rằng “sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động của SCB và các dự án bất động sản đang nợ tại ngân hàng”. Trương Mỹ Lan sau đó giao nhiệm vụ lo liệu và phối hợp với Đoàn Thanh tra.

Khi Đỗ Thị Nhàn phát hiện ra các sai phạm nghiêm trọng, bà đã trực tiếp nói với Võ Tấn Hoàng Văn rằng SCB cần phải đưa vào diện kiểm soát đặc biệt và cần gặp Trương Mỹ Lan để làm rõ vấn đề. Văn nhanh chóng hiểu ý và về để thu xếp.

Cuối tháng 10/2017, Đỗ Thị Nhàn có cuộc họp với Trương Mỹ Lan tại dinh thự của “bà trùm” tại tòa nhà Sherwood (số 127 – Pasteur, TP.HCM). Một cách trực tiếp, Đỗ Thị Nhàn thông báo về các sai phạm nghiêm trọng của SCB trong các hoạt động cấp tín dụng, phân loại nợ xấu, thoái lãi dự thu tại các dự án, tái cơ cấu và sai phạm của 20/71 khách hàng có cùng địa chỉ. Bà khuyên Trương Mỹ Lan nên bán bớt tài sản để khắc phục tình hình, tất toán, và thu hồi nợ tại các khoản vay lớn. “Bà trùm” yêu cầu sự hỗ trợ và giúp đỡ từ Đỗ Thị Nhàn để đảm bảo việc phát hành Kết luận thanh tra sớm.

Sau khi hoàn tất quá trình thanh tra và ký Biên bản làm việc với SCB, với sự đồng ý của Nguyễn Văn Hưng, Phó chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra và giám sát ngân hàng, Đỗ Thị Nhàn đã trực tiếp chỉ đạo cấp dưới thực hiện thay đổi toàn bộ chỉ tiêu tài chính quan trọng của SCB, bao gồm nợ xấu, âm vốn chủ sở hữu, lỗ lũy kế, hệ số an toàn vốn, với hướng đi có lợi cho ngân hàng này. Các số liệu chỉnh sửa này đã được tích hợp vào Dự thảo Kết luận thanh tra và các báo cáo được gửi đến Thủ tướng Chính phủ.

Mặc dù đã “tận tình” đến vậy, nhưng trong đợt này, Đỗ Thị Nhàn vẫn chưa nhận được sự “cảm ơn” từ ‘bà trùm’.

Tới cuối tháng 3/2018, Đỗ Thị Nhàn hẹn gặp ‘bà trùm’ tại Khách sạn Daewoo (Hà Nội) và thông báo rằng sẽ tiếp tục tiến hành thanh tra lần thứ hai. Lần này, bà Nhàn đặt vấn đề nghiêm trọng hơn bằng cách đề xuất ‘bà trùm’ bán tài sản để tất toán ngay dư nợ của các phương án và dự án sai phạm cũng như dư nợ nhóm. Bà nhấn mạnh rằng việc này sẽ tránh được việc chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý.

Trương Mỹ Lan đã cố gắng nhờ sự giúp đỡ và thậm chí đề xuất đóng góp tiền, nhưng Đỗ Thị Nhàn vẫn duy trì tư duy không nghìn lẻ khiết và từ chối.

“Phút 89” và hàng triệu USD trong thùng xốp

Sau đó, bà Nhàn báo cho Võ Tấn Hoàng Văn biết, đã hướng dẫn Trương Mỹ Lan cần tất toán toàn bộ khoản vay bằng việc hợp thức hồ sơ vay (pháp nhân, phương án, dòng tiền…) trước khi Đoàn Thanh tra ra Kết luận.

Võ Tấn Hoàng Văn quá hiểu, “trước khi Đoàn kết luận thanh tra” chính là “phút 89” quan trọng nhất, quyết định thành bại của “ván cờ”.

“Mua” cả giám sát ngân hàng

Từ năm 2016 đến tháng 9/2022, Cục Thanh tra giám sát ngân hàng TP.HCM (Cục II) và Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP. HCM đã thành lập các tổ giám sát để theo dõi hoạt động của SCB.

Tuy nhiên, “bà trùm” đã kịp thời “mở ví” với nhiều quan chức của Cục II và Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP.HCM, với số tiền từ 470 triệu đồng đến 1,8 tỷ đồng.

Những quan chức này, sau khi nhận “quà lót tay,” đã thực hiện nhiều hành động như ngăn chặn và cản trở việc báo cáo, hoặc báo cáo không trung thực về các hành vi sai phạm và tình hình tài chính kém cỏi của SCB lên cấp trên. Họ không đề xuất đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, không kiến nghị thanh tra pháp nhân SCB để giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh. Họ còn thu hẹp phạm vi thanh tra không đồng ý với các đề xuất. Tất cả những hành động này khiến 70 văn bản của tổ giám sát không được sự chấp thuận của lãnh đạo.

Vào ngày 22/3/2018, Võ Tấn Hoàng Văn và Đinh Văn Thành đã bay ra Hà Nội và biếu tặng bà Đỗ Thị Nhàn, Trưởng đoàn Thanh tra, một túi quả cherry và một túi đựng 200.000 USD tại phòng làm việc của bà (tầng 8, trụ sở Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng). Lần này, bà Nhàn đã chấp nhận món quà và mang theo 200.000 USD về cất giữ tại nhà riêng ở quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Khi nghe báo cáo lại, “bà trùm” bày tỏ: “Hiểu rồi!”.

Trong giai đoạn dự thảo Kết luận thanh tra, khi đưa ý kiến cho các bộ, ngành liên quan (từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2018), “bà trùm” đã chỉ đạo Nguyễn Phương Hồng chuyển tiền từ SCB Sài Gòn sang SCB Cầu Giấy để rút ra và đổi thành USD để trao cho Văn “lo công chuyện.”

Ngày 2/10/2018, Văn cùng tài xế Tuấn đến nhà riêng của bà Đỗ Thị Nhàn, mang theo 1 thùng xốp chật cứng chứa… 2 triệu USD.

Chưa đến một tuần sau, vào ngày 8/10/2018, Văn và Tuấn lại đến nhà riêng của bà Nhàn, mang theo một thùng xốp khác, cũng chứa 2 triệu USD.

Cuối cùng, vào ngày 12/12/2018, Văn và Tuấn tiếp tục đưa thêm 1 triệu USD cho bà Nhàn, cũng trong một thùng xốp, tại nhà riêng của bà.

Tổng cộng, bà Nhàn đã nhận được 5,2 triệu USD (tương đương hơn 118 tỷ đồng), với 3 lần nhận “tiền tấn” được đặt trong các thùng xốp. Mặc dù đã biết trước, nhưng mỗi lần nhận tiền, bà Nhàn vẫn thường hỏi “tiền gì?” và Văn luôn lễ phép đáp, là “chị Lan cảm ơn.”

Không chỉ có bà Nhàn, Võ Tấn Hoàng Văn cũng trực tiếp chuyển tổng cộng 390.000 USD (hơn 8,7 tỷ đồng) cho Nguyễn Văn Hưng trong các dịp lễ, Tết và khi Văn đến Hà Nội công tác.

Vì ông Hưng, giữ vai trò Phó chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, đã chỉ đạo bà Nhàn và các thành viên của Đoàn Thanh tra xây dựng, chỉnh sửa và hoàn thiện các báo cáo của lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước để báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả thanh tra.

Ngoài ra, Võ Tấn Hoàng Văn còn trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên dưới quyền tại SCB “bồi dưỡng” các thành viên của Đoàn Thanh tra, với mức phí tùy thuộc vào cấp bậc: đối với phó trưởng đoàn hoặc tương đương, chi phí là 100 – 200 triệu đồng/lần hoặc 5.000 – 10.000 USD/lần; đối với các thành viên khác, chi phí là 30 – 50 triệu đồng/người/lần.

Do đó, Kết luận thanh tra đã bỏ qua nhiều thông tin về nợ xấu của SCB, việc SCB vi phạm nhiều quy định của Ngân hàng Nhà nước, bao gồm cả lỗ lũy kế, âm vốn chủ sở hữu, nợ xấu… Mục đích của việc này là tránh cho SCB bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt. Kết luận thanh tra cũng không đề cập đến việc kiến nghị thu hồi ngay số tiền vay sử dụng sai mục đích ở 3 dự án và không đề xuất chuyển cơ quan điều tra xử lý các sai phạm. Điều này khiến lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước không có đủ thông tin để xử lý sai phạm của SCB và ngăn chặn hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan.

Ngày “động ổ”, đem 5,2 triệu USD đi… giấu

Quay trở lại với những chiếc thùng xốp đựng triệu USD, sau khi nhận số tiền, bà Đỗ Thị Nhàn chuyển tiền vào một thùng khác, sau đó cất giấu nó trong phòng ngủ riêng suốt 2 năm.

Đến tháng 10/2022, cơ quan công an đã bắt giữ Trương Mỹ Lan với cáo buộc gian dối trong quá trình phát hành trái phiếu và khởi tố vụ án về vi phạm quy định hoạt động ngân hàng tại SCB.

Nhận thức được sự nguy hiểm, vào tháng 12/2022, bà Nhàn đã gửi hơn 2 triệu USD thông qua một người họ hàng ở nhà chồng tại TP. Nam Định.

Ba triệu USD còn lại, bà Nhàn đặt vào một thùng sắt và khóa kỹ, sau đó mang sang nhờ người em trai giữ trong tủ phòng ngủ. Bà Nhàn tự mình khóa tủ và giữ chìa khóa. Sau đó, cơ quan công an kịp thời thu hồi số tiền này.

Cơ quan công an chỉ có thể vào cuộc khi hành vi của đối tượng đạt đến mức cấu thành tội phạm và cần phải có tố cáo. Do đó, thanh tra và giám sát ngân hàng chính là “gương mặt” đầu tiên, quan trọng nhất để ngăn chặn hậu quả đáng kể mà Trương Mỹ Lan và SCB đã gây ra.

Tuy nhiên, việc biến tất cả thành viên của Đoàn Thanh tra liên ngành bẻ cong sự thật đã gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ làm thiệt hại cho tài sản quốc gia mà còn gây nguy hiểm đối với hàng ngàn gia đình, khiến họ rơi vào cảnh khó khăn. Điều này thật sự là một tội ác!